Door Sam W.
Ben jij links of rechts? Het lijkt wel of iedereen een keuze moet maken tussen deze twee. Is dat de enige keus? Twee hokjes? Nee, er zijn binnen deze werelden allerlei politieke partijen die hun enige accenten leggen. Maar wat is dan links, wanneer ben jij links? We proberen het hieronder uit te leggen. Over rechts gaat de volgende blog.
Acht kenmerken van Links
- Links staat voor progressief
ja en wat is dat nu weer? Progressief staat hier voor vooruitgang en groei en dan met name voor de zwakkeren in de maatschappij. En links heeft (veel) aandacht voor sociale thema’s in de samenleving. - Wantrouwen ten aanzien van de vrije marktwerking en van het bedrijfsleven (het kapitaal). Partijen aan de linkerkant willen dat de overheid grip houdt op belangrijke collectieve voorzieningen zoals zorg, onderwijs, veiligheid en energiebronnen. Ook moeten de sterke schouders (grootverdieners) evenredig bijdragen aan de gezamenlijke spaarpotten.
- Het toepassen van overheidsingrijpen om tot eerlijk verdeling van welvaart te komen.
Ieder mens in Nederland heeft een gelijke claim op een volwaardig basispakket aan rechten en vrijheden. De politieke overheid dient deze basisrechten en vrijheden te garanderen. Basisvoorzieningen moeten voor iedereen toegankelijk zijn. - Zorg voor het milieu (vooral als dit bereikt wordt door meer overheidsmaatregelen). Een belangrijk thema waarin links zich onderscheid van rechts is de aandacht voor klimaat en zorg voor de leefomgeving. Linkse partijen als GroenLinks. Partij voor de Dieren maar ook de SP maken van klimaat een hoofdthema.
- Maatschappelijke verandering door emancipatie van vrouwen. Eigenlijk gaat dit verder dan emancipatie voor alle vrouwen maar klinkt hier ook de ‘bevrijding’ door van alle achtergestelde groepen. Het gelijkheidsprincipe staat dan ook hoog op de agenda. De rol van de overheid is hier sturend en steunend.
- Ondersteuning van minderheden, bijvoorbeeld door ‘positieve’ discriminatie of – minder omstreden als links doel – het bestrijden van discriminatie. In het verlengde van het punt hiervoor eigenlijk. Links is ook dat iedereen gelijke kansen verdiend. Volgens de linkse gedachte zou de overheid ook hier een sturende rol moeten pakken.
- Verzet tegen racistische en xenofobe denkbeelden en tegen etnocentrisch nationalisme. Dat spreekt voor zich. Geen onderdrukking of discriminatie van ‘anderen’ op basis van geloof, etniciteit of ras, kleur of geslacht.
- Het afschaffen van traditionele regels die als onderdrukkend worden ervaren (bijvoorbeeld ten aanzien van abortus). Dit laatste punt ligt heel gevoelig ook binnen het linkse gedachtegoed. In hoeverre worden regels onderdrukkend gevoeld en waar liggen de grenzen. Dit is bijvoorbeeld ook het geval met vrijwillige levensbeëindiging.
Hoewel links en rechts veelal als twee tegen tegenpolen worden weggezet, zijn de tegenstellingen niet zo scherp. Een rechtse partij als de PVV kan ook sociale thema’s als ouderenzorg en jeugdwerkloosheid omarmen en andersom kan een linkse partij ook tegen meer overheidsbemoeienissen zijn. In het politieke speelveld spelen meerdere krachten een rol en ook verschuiven de gedachten mee met de tijdsgeest.
In de volgende blog wordt ‘rechts’ besproken. Wanneer zou je rechts kunnen stemmen?